Thơ bà Suō no Naishi Suō_no_Naishi

35 bài thơ của bà nằm trong tập Nijūichidaishū (二十一代集 (Nhị Thập Nhất Đại Tập), Nijūichidaishū?) từ tập Goshūi Wakashū (, Hậu Thập Di Tập?) on.[1][2]

Bà có một tập thơ waka cá nhân mang tên Suō no Naishi-shū (周防内侍集, Suō no Naishi-shū?).

Đây là bài thơ được đánh số 67 trong tập thơ Ogura Hyakunin Isshu do Fujiwara no Teika biên tập:

Nguyên vănPhiên âmDịch thơ[4]Diễn ý
春の夜の

夢ばかりなる

手枕に

かひなく立たむ

名こそ惜しけれ

Haru no yo no

yume bakari naru

ta-makura ni

kai naku tatan

na koso oshikere

Chàng đùa cho gối tay,

Nhưng mộng xuân đâu dài.

Nghe chàng mai lại tiếc,

Chịu tiếng đời bẻ bai.

(ngũ ngôn)Mộng trên gối tay đâu dài,

Nghe chàng ư? Sẽ tủi hoài thân danh!

(lục bát)
Tuy chàng đùa bảo hãy lấy tay chàng mà tựa đầu,

Nhưng giấc mộng đêm xuân trên gối tay ngắn lắm.

Nhỡ ra sẽ mang tiếng đời thị phi,

Để tiếc cho thân danh.

Xuất xứ

Senzai Wakashū (, Thiên Tải Tập?), tạp thi phần thượng, bài 964.

Hoàn cảnh sáng tác

Lời bình trong Senzai Wakashū kể lại hoàn cảnh sáng tác như sau:

“Một đêm tháng hai âm lịch trăng sáng, ở Nijōin (, Nhị Điều Viện?) tức ngự sở của hoàng hậu Shōshi (, Chương tử?) (vợ Thiên Hoàng Go-Reizei), mọi người cùng nhau thức suốt đêm (có lẽ để ngắm trăng). Lúc thoáng nghe bà Suō vì thấm mệt muốn xin cái gối để nằm nghỉ thì quan Fujiwara no Tadaie (, Đằng Nguyên, Trung Gia?) mới đùa mà luồn xuống dưới rèm đưa cánh tay mình vào mà bảo đây là gối. Nhân đó bà Suō mới có bài thơ này.” [4]

Đề tài

Mối tình thoáng đùa như giấc mộng đêm xuân ngắn ngủi.

Trước tiên là kỹ thuật kake-kotoba (chữ đa nghĩa): Tadaie (腕, Tadaie?) đưa cánh tay (kaina) ra thì Suō đối đáp lại là hoài công (kai naku (甲斐なく, kai naku?) = nan no kai mo naku) để từ chối khéo léo lời mời mọc ngủ chung (sane) của người đàn ông (xem câu thứ 4 trong bài). Chữ mu trong tatamu ở câu cuối ngụ ý giả định (nhỡ ra tai tiếng...thì sao).

Những chữ xuân (haru), đêm (yo), mộng (yume), gối tay (tamakura) tạo nên một không khí diễm tình, như vẽ lại được cuộc sống hoa mỹ của thế giới cung đình.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Suō_no_Naishi http://www.sacred-texts.com/shi/hvj/index.htm http://chimviet.free.fr/vannhat/namtran/Wakatramnh... http://chimviet.free.fr/vannhat/namtran/Wakatramnh... http://tois.nichibun.ac.jp/database/html2/waka/ind... https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00275654 https://kotobank.jp/word/%E5%91%A8%E9%98%B2%E5%86%... https://kotobank.jp/word/%E8%97%A4%E5%8E%9F%E6%95%... https://web.archive.org/web/20160829000319/http://... https://web.archive.org/web/20161201155024/http://... https://web.archive.org/web/20161222195229/http://...